DÜĞÜNLER :

 

         Arapgir’ de düğün denilince müzik, folklör, yemek şöleni akla gelir. Arapgir Türkü ve halk oyunları yönünden oldukça zengindir. İlçe merkezinde ve bazı köylerde düğünlerde klarnet, cümbüş,keman, davul,tef ,darbuka çalınır. Bazı düğünlerde ise yalnızca davul ve zurna çalınır.

Düğünden önce yapılması gereken hazırlıklar:

1-Kız İsteme: Evlenecek gencin ailesi uygun buldukları kızı oğullarına istemeye karar verirler. Önce birkaç yakın akraba kadınları görücü olarak kızı görürler. Kız beğenirse erkekler kızı oğulları için isterler. Her iki taraf da mutabık kalırsa nişan yapmayı kararlaştırırlar. Belirlenen bir zaman sonra nişan hazırlığına başlanır. Bunun için alışverişe çıkılarak geline takılacak olan ziynet eşyası ve kıyafetler tamamlanır.

2-Nişan : Oğlanın ailesi, akraba ve komşuları ile toplanarak kız evine giderler.(eski adetlerde şerbetler Perşembe günü akşamı içiliyordu) İki tarafın davetlileri huzurunda aileden ileri gelen birisi kızı babasından ister. Verdim cevabı alınınca şerbet içilir ve nişan yüzükleri takılır. Daha sonra kız için getirilen ziynet eşyaları takdim edilir. Buna “el öpme” denir. Bir hafta sonra kız evinden oğlan evine bir sini baklava ve çeşitli hediyeler gelir. Buna “yol” denir. Bu işler bittikten sonra düğün günü kararlaştırırlar.

3-Düğün: Kız için alınan kıyafetler ziynet eşyaları ile birlikte kız evine gönderilir. Elbiselere “nişan”, ziynetlere “ölümlük” denir.

Düğün günü kararlaştırıldıktan sonra hazırlıklar başlar. Kız evi çeyiz dizer. Kız tarafının akraba ve komşuları durumlarına göre hediyeler verirler. Buna “serçi” denir. Düğün gününü belirlemek için oğlan evi kız evine bir koç ve kına gönderir. Buna “kınaya haber” denir. Sonra davetliler çağrılır. Pazartesi günü kızın eline kına yakılır. Salı günü hamama gidilir. Burada küçük çaplı bir eğlence tertip edilir. Buna “kına hamamı” denir. Düğünler genellikle Çarşamba ve Perşembe günleri yapılır. Daha sonra cumartesi ve Pazar günleri yapılır oldu. Birinci günü oğlan evinden dünürcüler kız evine giderler, kız evinden sağdıç ile iki genç kız gelini getirir, gelinin ayağının altına bir top ipekli bez serilir. Buna “ayak eni” denir. Sağdıç geline kına yakar ve eğlenirler. Kız evine öğlen yemeği yendikten sonra kız evinden oğlan evine damat için düğün yemeği ve damat elbisesi gönderilir. Düğün yemeği kızartma, dolama (yaprak sarması) ve etli pilavdan oluşur. Sağdıç kız evinin erkeklerini oğlan evinin kebap gecesine davet eder ve oğlan evine dönüş başlar. Şarkılar eşliğinde yol havası çalınır, türküler söylenir halaylar çekilir.

4-Kına ve Kebap Gecesi: Düğünün birinci günü ikindiye doğru oğlan evinde bulunanlar çalgı ile birlikte damadı hamama götürürler. Daha sonra kız evinden gelen misafirlerle birlikte kebap yenir. Yemek yendikten sonra damat kaçar, sağdıç çalgı ile birlikte damadı bulur getirir ve elbisesini giydirir. Bu arada çalgıcılar Arapgir’e ait olan şu türküyü söylerler:

 

Giyin alların sevdiğim

Dola kolların sevdiğim

Atı yayladan indirdim

İndirdim seni bindirdim

 

Evleri yayla başında

Güveği on dört yaşında

Evlerinin önü kavak

Elim kına yüzüm duvak.

 

Damadın elbisesi giydirilip kına yakıldıktan sonra davetliler halay çeker oyun oynarlar. Düğündeki eğlence sabaha kadar devam eder.

Kız evindeki merasime gelince kına yakılır. Gelin ve çevresindekiler çalgı çalar ve oynarlar. Kalabalık biraz çekilince kadınlardan biri türkü ile kınayı yakar ve gelini oynatırlar.

Düğünün ikinci günü oğlan evine öğlen yemeği yendikten sonra gelini almak üzere kız evine gidilir. Düğünün en acıklı tarafı da gelin alınmasıdır. Gelin süslenir, yakınlarının eli öptürülür. Gelin kız evinden alınırken şu türkü söylenir:

Atlar eyerlendi geldi kapıya,

Kız çeyizin topla doldur terkiye,

Şimdi kızlar başlar yanık türküye

Doldur pınar doldur ben gider oldum

Anamı babamı terk eder oldum.

 

Anam yoğurdunu ayran eylesin

Çıksın yücelere seyran eylesin

Anamın oğlu var beni neylesin

Doldur pınar doldur ben gider oldum

Anamı babamı terk eder oldum.

 

Atlar eyerlenmiş binek istiyor

Kız görümcen gelmiş seni bekliyor

Görümcesi gelmiş gelin süslüyor  

Doldur pınar doldur ben gider oldum

Anamı babamı terk eder oldum.

Gelin hıçkırıklarla yeni evine yollanır. Oğlan evine girince damat yüksek bir yere çıkar ve gelinin başına para serper. Bu arada gelinin ayağına kurban kesilir.

Düğünün ertesi günü gelinin akrabaları ve oğlan evinin düğün davetlileri gelini görmeye giderler. Buna “yüz açma” denir. Gelinin yakınları ve akrabaları geline çeşitli hediyeler takarlar böylece düğün sona ermiş olur.